hout

Marcel Warmenhoven is een beeldhouwer die zich de academische lessen in anatomie heeft eigen gemaakt op de kunstacademie in Rotterdam. Hij kreeg daar halverwege de jaren zeventig les van Arie Teeuwisse en Bram Roth. Abstractie was in die dagen de heilige graal van de moderne kunst maar in de ogen van de jonge beeldhouwer in opleiding was dat slechts een achterhoede gevecht.



Hoewel Warmenhoven zich nooit beperkt heeft tot een enkele techniek of werkwijze nemen zijn beelden opgebouwd uit afvalhout in zijn oeuvre een bijzondere plaats in.

De eerste houten beelden ontstonden rond 1980 in Maastricht aan de Jan van Eyckacademie. Ze getuigen van een vaardige snelheid en inventiviteit. Stoelpoten die dienst doen als de poten van een dier. De staart, een verfkwast. Lichtvoetigheid voert de boventoon.

In later werk laat hij zich meer en meer kennen als een begenadigd vakman. Vormen worden meer gedetailleerd maar nergens verliest hij de gave om het weerbarstige materiaal naar zijn hand te zetten. Allerhande houten voorwerpen beschouwt hij niet vanuit hun mogelijke identiteit maar als grondstof. De vervreemding die hij er mee oproept ligt ook niet in het verhaal dat het oorspronkelijke voorwerp in zich draagt, maar in de consequentie waarmee het als materiaal wordt toegepast.

Aan het begin van de jaren negentig maakt Warmenhoven een serie grote beelden. Hij beheerst zijn materiaal dan al zo virtuoos, dat de gebogen vormen van houten meubelonderdelen en gebruiksvoorwerpen hem in staat stellen ermee te "tekenen". Uiterlijk doen de beelden denken aan ligamenten of anatomische spiermodellen die in het medisch wetenschappelijk onderwijs gebruikt worden.

Over het beeld MAN MET VIS (1989) schrijft het Museum Beelden aan Zee, dat het werk in de collectie opnam:

Ligamenten zijn bundels collagene bindweefselvezels die in het lichaam de boel bij elkaar houden. In het kader van de tentoonstelling SKELET, de armatuur van het lichaam (2016) zou verondersteld kunnen worden dat Warmenhoven een fantasiestelsel van ligamenten toont dat de toekomstige mens na enige genetische modificatie zou kunnen schragen.

zaal-overzicht op expositie SKELET in Museum Beelden aan Zee, 2016

In soepele lijnen bouwt de kunstenaar zijn reusachtige mens- en dierfiguren. De oorspronkelijke vorm van het materiaal wordt geen geweld aangedaan. Daardoor blijven de voorwerpen - kleerhangers, schoenspanners, stoelpoten, pollepels - herkenbaar. Het materiaal wordt echter in een nieuwe discipline gedwongen en het gebruik lijkt even voor de hand liggend als meer traditionele beeldhouwersmaterialen. Achteloos door ons weggegooide voorwerpen, als nutteloos afgedaan, krijgen nieuwe betekenis wanneer Warmenhoven ze inzet voor de productie van zijn beelden.

Vanaf 2000 werkt de kunstenaar met onderbrekingen bijna vier jaar aan het beeld MAN EN PAARD. Het paard is drie meter lang en meer dan drie meter hoog. Het is een sculptuur van een kracht en elegantie zoals de Grieken en later de Romantiek en Neorenaissance het onderwerp graag verbeeld zouden zien. Het paard hoog en sterk op de benen. Ruiter en rijdier krachtig en vastberaden zij aan zij, verbonden door een grote hoeveelheid uiteenlopende voorwerpen.

Ook in de serie houten portretten die tezelfdertijd ontstaan hanteert Warmenhoven de herkenbare elementen soeverein en komt tot een geraffineerde figuratie. Andermaal toont hij zich de meester die het verhevene paart aan het ongekunstelde. Altijd ernstig, maar nooit gewichtig weet hij contrasten te verzoenen en met elkaar in evenwicht te brengen.

Voor een overzichtstentoonstelling in 2010 van het oeuvre in afvalhout uit de voorgaande dertig jaar, maakt hij andermaal een werk van groot formaat. Het beeld BEER is meer dan drie meter lang. Het werd gedurende die zomer getoond op de expositie RECYCLING, retrospectief 1980-2010 in de Grote Kerk van Alkmaar.

opening expositie RECYCLING door Rien Vroegindeweij en Joep Schrijvers

Met regelmaat is Warmenhovens werk te zien op kunstbeurzen en tentoonstellingen door het land. Meest recentelijk op de manifestatie KUNST VAN HET GELOVEN (2020), een tweejaarlijks kunstproject in vijf kerken en kapellen in de gemeente Boxmeer.

Speciaal voor de Nepomukkapel in Boxmeer vervaardigde hij een meer dan drie meter lang nijlpaard. Midden in de Corona-pandemie wisten in de drie weekenden van de manifestatie ruim 3000 geïnteresseerden de weg naar de kapellen te vinden.

In de loop der jaren is een oeuvre tot stand gekomen van beelden van divers formaat en in verschillende materialen, dat zich kenmerkt door originaliteit en vakmanschap.

 Tekstbijdragen: Hans Sleutelaar, Jean-Paul Gavard-Perret en Hans van der Sloot